Cześć
Piły to bodajże jedne z najstarszych sprzętów obok młotka, używane przez ludzi. Na rynku można natknąć się na dość duży asortyment ręcznych pił, w rozmaitych cenach, przeróżnych kształtów i jakości. Jest taka zasada, że im więcej podobnych towarów w sklepie tym ciężej znaleźć stosowne narzędzie dla siebie. Fachowiec być może wie, czego szukać, przerobił już wiele pił i ma mniejsze lub większe pojęcie. Gorzej maja osoby sporadycznie pracujące tym narzedziem, wybór w takim wypadku jest ciężki.
Postaram się objaśnić co nieco ten temat, aby łatwiej było podjąć decyzję. Zaznaczam, że jest to tekst sponsorowany, bo reprezentuje firmę Dom Techniczny Wieluń. Jednak klienci którzy nas znają wiedzą, że nie wciskamy kitu – z tego powodu egzystujemy nieustająco od 1990 roku i cieszymy się dobrą opinią na lokalnym rynku, a jest to chyba najlepsza rekomendacja.
Ale wracając do tematu.
Należałoby na początek napisać, że drzewo jest materiałem, które w chwili cięcia nie daje gładkiej powierzchni. Pozostają na niej włókna, które ocierają o boczną powierzchnię piły wytwarzając opór i temperaturę. Drewno o wysokiej wilgotności pozostawia dłuższe włoski a wyschnięte mniejsze.
Piły to narzedzia służące do cięcia drewna. Podczas pracy – skrawanie realizują krawędzie skrawające na końcach piły, które w dwóch równoległych liniach cięcia odcinają w dół drewno. Aby otrzymać te linie, zęby są wygięte na zewnątrz od brzeszczota. Jest to popularny szrank 🙂 lub rzaz piły starzy wiedzą o co chodzi. Dzięki temu nacięcie w drewnie jest szersze niż piła, zapobiega to zakleszczeniu się piły w drewnie.
Jeżeli szrank jest duży, będzie linia cięcia będzie szersza ( zastosowanie drewno mokre ) , mały szrank – brzeszczot wytnie mniej drewna czyli mały ubytek i szybsze cięcie. Jednak w przypadku wilgotnego drewna piła będzie się klinować i praca będzie bardzo ciężka.
Odpowiedio rozwiedzione zęby są pierwszym warunkiem szybkiego cięcia.
Aby ciąć drewno szybko i efektywnie piła musi mieć ponadto odpowiednio zaostrzone zęby. Chodzi w zasadzie o odpowiedni kąt natarcia, skok zębów i geometrię ostrza.
Rodzaje zębów i sposobów ostrzenia:
Zęby proste mają krawędź skrawającą równoległą do kierunku cięcia.
Zęby skośne, jak sama nazwa wskazuje wygięte pod różnym kątem.
Zęby na przemian skośne mają przynajmniej 2 krawędzie skrawające ustawione na przemian pod kątem. W takich brzeszczotach dodatkowo koryguje się wierzchołek ostrza. Powstaje wtedy dodatkowa krawędź skrawająca co znacznie wydłuża żywotność pily. Takie piły pracują do przodu i do tyłu. Czyli cięcie realizujemy w dwóch kierunkach.
Typem piły na przemian skośnej jest piła progresywna z wyrzutnikiem wiórów. Taki typ ostrzy co jakiś czas wykonane dodatkowe nacięcia pozwalające łatwo usunąć wióry, dzięki temu nie klinują one ostrza.
Oprócz tego warto wspomnieć o podziałce zęba. Inaczej o ilości i wielkości zębów na jednostkę długości cal – TPI.
Mała ilość zębów 2-5 / cal do cięcia zgrubnego drewna mokrego. Do uniwersalnego cięcia drewna budowlanego suchego, 9-11 TPI, dla stolarki, listwy, panele. Bardzo duża ilość do prac modelarskich 13-14 TPI.
Rodzaje pił do drewna:
Piły kabłąkowe. To piły używane do szybkiego cięcia mokrego i suchego drewna. Stosowane do prac pielęgnacyjnych w ogrodzie i lesie, do cięcia drewna opałowego. Piła składa się z kabłąka wygiętego z stalowego profilu okrągłego ( nie polecam często się łamią i wyginają ), lub z stalowego profilu owalnego. Kabłąk ma zaczepy do mocowania brzeszczota i system mimośrodowego naciągania brzeszczota. Brzeszczoty są wąskie co minimalizuje problem klinowania się ich podczas cięcia. Występują dwa typy brzeszczotów: do drewna mokrego z wyrzutnikiem wiórów i do drewna suchego. Zęby w tych piłach są hartowane co znacznie wydłuża ich żywotność, ale nie można ich ostrzyć pilnikami ręcznymi.
Podstawowe długości to: 530 mm, 610 mm, 710 mm, 760 mm.
Piły ogrodowe jak sama nazwa wskazuje służą do wycinania drzew i gałęzi w ogrodzie, sadownictwie, lesie i szkółkarstwie. Piły składają się z brzeszczotu na , którego końcu umocowana jest rączka. Rękojeść mają niekiedy wewnętrzny otwór do włożenia przedłużającego kila lub teleskopu. Takie rozwiązanie powoduje, że możemy je stosować do przycinania gałęzi znajdujących sie poza naszym zasięgiem. Piły ogrodowa mają zazwyczaj płaskie lub wklęsłe linie ostrza. Zęby są wysokie i bardo agresywne z odpowiednim rozwiedzeniem. Wskazane jest podczas zakupu sprawdzić czy brzeszczot jest odpowiednio sztywny. Wzorem mogą być piły G-Mam Swedeen lub Irwin. Mają one precyzyjnie i sztywne ostrza redukujące tarcie podczas cięcia. Kształt zębów 3 ostrzowy, opracowany z myślą o szybkim i czystym, wydajnym cięciu.
Piły płatnice to piły przeznaczone do szybkiego, zgrubnego przecinania dużych elementów z suchego drewna. Brzeszczot wykonany jest z jednego szerokiego kawałka sprężystej blachy. Ponieważ ruch roboczy w czasie cięcia płatnicą realizujemy od siebie muszą być one odpowiednio sztywne. Rękojeści w płatnicach są zamknięte i zamocowane w poprzek do linii cięcia. Ponieważ w płatnice wykorzystuje się głównie w stolarstwie mają one krawędzie rączek ustawione pod katem 45 o i 90 o w stosunku do górnej krawędzi brzeszczota. Dzięki temu można je uzyć jako kątownika. Zęby są najczęściej skośne z 3 krawędziami tnącymi. Podziałka płatnic to najczęściej 7 zębów na cal – do szybkich cieć, i 11 TPI ( z angielskiego zębów na cal) do cięć dokładnych, niewielkich, delikatnych elementów.
Piły grzbietnice, to piły podobne jak płatnice lecz krótsze i z stalową listwą na grzbiecie piły. Piły te stosuje się do cięć precyzyjnych w skrzynkach uciosowych. Przeważnie do cięcia listew drewnianych, z materiałów drewnopochodnych i z tworzywa. Piły grzbietnice maja bardo drobne zęby 11-12 TPI.
Piły do otworów i cięć po łuku. Konstrukcja podobna jak płatnic. Brzeszczot jest bardzo wąski i zakończony na ostro, czymś na kształt wiertła.
Piły ręczne jak większość narzedzi posiada ostre krawędzie, które mogą być niebezpieczne w użyciu, dla tego warto być skupionym i zachować zdrowy rozsądek podczas pracy.
Pozdrawiam